බත්තලංගුණ්ඩුව - අන් තැනක වූ ජීවිතය සොයා යෑම

ජැටි ද්වාරය අසල රැකවල්ලා සිටින නාඹර සොල්දාදුවන් දෙදෙනාගෙන් අයෙකු සුරතින් අවියකට වාරු වී සිටිනා අතර අනෙකා තේජාන්විත දෑසින් හැඳුනුම්පත් පිරික්සයි. මගේ වාරය එළැඹෙයි.

"කොහාටද" ඔහු අසයි.
"බත්තලංගුණ්ඩුවට"
"මොකටද?"
"චේන්ජ් එකකට"
ඔහුගේ මුවග ළපටි මදහසක් නැග එයි. මුහුණ, නාඳුනන සහෝදරත්වයකින් තෙරපෙයි.

ඇන්ටන්ගේ බත්තලංගුණ්ඩුවට පලා යෑම සිදුවන්නේ සමාජයෙන්, සුජාත උන්ගෙන් එල්ල වූ අවජාතක චෝදනාවෙන් නිදොස් වීමටද? ඔහුව අතැර ගිය පීතෘත්වය සොයා යාම බත්තලංගුණ්ඩුවේ ප්‍රවේශයයි.

"ජීවිතය වෙනස් කර ගන්නට මට සිදුව තිබේ. එහෙත් ඒ සඳහා මා ඇමීබාවකු නොවන වග ඔප්පු කළ යුතුය. තව හෝරා කීපයකින් මා ඕපපාතිකයකු නොවන වග තහවුරු කළ හැකි ශුක්‍රාණුවේ අයිතිකරුවා මට මුණ ගැසේ. ඔහු අල්ලාගෙන නගරයට රැගෙන යා යුතුය."

එහෙත් අතැර ගිය පීතෘත්වය සොයාගත් පසුවත් ඔහු නගරයට නො එන්නේ ඔහු තුළ මෙතෙක් සිටි 'ඔහු' අතුරුදන් වී බත්තලංගුණ්ඩුවෙන් බෞතීස්මය ලැබූ 'ඔහු' ඉපදුණු නිසාවෙනි. නො එසේ නම්, මෙතෙක් ඕපපාතිකව සිටි ගන්ධබ්බ තාරුණ්‍යයට තමන් අයත් වන මනුෂ්‍ය කොට්ඨාශය මුණ ගැසුණු නිසාවෙනි.

බත්තලංගුණ්ඩුවට පය තබද්දී, පියා තුළින් ඇන්ටනී බලාපොරොත්තු වූයේ තිගැස්මක්. විස්මයක්. කාලෙකින් නොදුටු සිය පුත්‍රයා දැකීමෙන් ඉහ වහා ගිය සතුටක්. එහෙත් පියා කෙරෙන් විද්‍යාමාන වූයේ ගැඹුරු මුහුද තරම් සන්සුන්කමක්. කවදා හෝ සිදු වේ යැයි කළ උපකල්පනයක් සත්‍ය වීමෙන් ඇති වූ තෘප්තිමත් සන්සුන්කමක්.

"මම උඹ ඉන්න විදිහට කැමතියි. කොටින්ම ඔය රැවුළටත් කොණ්ඩෙටත් මම කැමතියි. මට ඕනෙ වුණේ තමන් එක්කම කැරළි ගහන මිනිහෙක් දකින්න. මං දැං ඒක දකිනවා. කොහොමත් මං දැනන් හිටපු එක දෙයක් තිබුණා. මම දැනන් හිටියා උඹ බත්තලංගුණ්ඩුවට එන පාර හොයාගන්න බව."

මේ අලුත් මුහුද, අලුත් කරදිය සුළඟ, අලුත් අහස සහ අලුත් මානුෂිය සබඳතා සමඟ ඇන්ටනී ප්‍රේමයෙන් බැඳෙයි. මෙතුවක් කල් ඔහුටත් නොදැනී ඔහුගේ ජීවිතයේ හිස්ව තිබූ අර්ධය බත්තලංගුණ්ඩුව විසින් පුරවනු ලබයි. ඉදින්, ඔහු පරිපූර්ණත්වය, නිදහස හා තෘප්තිය අත් විඳියි. මවු දූපතට හෝ නගරයට අයත් නොවන ඇන්ටනී සිය සත්‍ය රූපය දකින්නේ මෙහිදීයි. දූපත් වාසීන්ට ඔහු 'මහත්තයා' වුවත්, මේ කරදිය වළල්ලේ නිර්ව්‍යාජ සහෝදරත්වයේ, අවංක මිත්‍රත්වයේ බැම්මෙන් ඔහු බැඳෙයි.

බත්තලංගුණ්ඩුව, මවු දූපතට බලපාන නීති සීමා ඉක්මවා යන දේශයකි. දෙමළ කතාකරන සිංහලුන් සිටින දේශයකි. ප්‍රාථමික මානව අවශ්‍යතා ඇති සරල මිනිසුන් වෙසෙන සංකීර්ණ දේශයකි. ඔවුහු අවුවෙන්ද වැස්සෙන්ද බැට කති. දුප්පත්කමෙන්ද නූගත්කමෙන්ද බැට කති. කොටින්ගෙන්ද හමුදාවෙන්ද බැට කති.

"මෙහෙන් හමුදාව ගැහුවොත් කොටි මූදට බහිනවා. බිලි වෙන්නෙ අපි. මට හොඳටම මතකයි. එදා වර්ල්ඩ් කප් එක. අපි කප් එක උස්සපු දවස. මෙහෙන් හමුදාව ගැහුවා. උං මූදට බැස්සා. මයෙ බෝට්ටුවත් ගත්තා. අවුරුදු කීයක දුක් මහන්සියක්ද. මං වැල්ලට ඇවිල්ලා වැලි කකා ඇඬුවා. ඔලුව වැල්ලෙ ගහ ගත්තා. අත් දෙකෙන් පපුවට ගහ ගත්තා. මට හිතුනෙ මාව මරලා බෝට්ටුව ගෙනිච්චනං කියලා.

අන්තිමේ මොකද උනේ. නේවි එකෙන් මාව අරන් ගිහිල්ලා හොඳටම ගැහුවා තොපි කොටින්ට බෝට්ටු විකුණනවා කියලා. නේවි එක බබ්බුද? කොටි කියන්නෙ කවුද කියලා දන්නැද්ද? උන් අපිට සල්ලි දීලා බෝට්ටු ගනියිද? ඉල්ලුවම දෙන්න ඕනෙ. මට රස්සාව එපා උනා මහත්තයො. මං යන්නෑ යන්නෑමයි"

බත්තලංගුණ්ඩුව ඇන්ටනීට පමණක් නොව, එහි වෙසෙන්නවුන් බොහෝ දෙනෙකුට මවු දූපතෙන් වෙන්වූ අනන්‍යතාවයක් ලබා දී තිබේ. පළතුරු වලින් හැලි අරක්කු පෙරා ජීවත්වන ලිලී අක්කාටද, නේවි එකෙන් කකුල් අහිමි කළ හුරුල්ලන් වෙනුවට කාරල්ලන් වේලන ඩිඩාකස්ටද, අසීමාන්තික ප්‍රේමය තුළින්ම ස්ත්‍රී විරෝධියෙක් වූ සින්බෑඩ්ටද දෙවන උපත ලබා දුන්නේ බත්තලංගුණ්ඩුවයි.

විවාහය යනු නීතිය ඉදිරිපිට කෙරෙන ලිඛිත ලියවිල්ලකට එහායින් යන අන්‍යෝන්‍ය අවබෝධයක් වන්නේ මේ දේශයේදීය. රමණය යනු බැඳීමකට එහා ගිය නිහඬ හැඟීම් හුවමාරුවක් වන්නේ මේ දේශයේදීය. ආනමරියාගේ පටන් ග්‍රේටා දක්වා දිව යන්නේ බැඳීම් අතික්‍රමණය කළ හැඟීම් ගණුදෙනුව නොවේද?

"විවාහය විහිලුවක් බව ඇත්තකි. ඒත් ඒ විහිලුවේ ගිලී යමින් ජීවිත කාලයම ඉකිබිඳීමට මිනිසා තුළ ඇත්තේ අප්‍රමාණ කැපවීමකි. ඉකිබිඳීම සිනහව ලෙස තර්ක කිරීම වරු ගණන් එක දිගට නොකා නොබී හෝ කළ හැක්කකි. ප්‍රේමයේ ව්‍යාජ සර්පයා ලෝකය මැවූ දා සිටම හදවතේ ගිලී එයටම දෂ්ට කරමින් සිටියේය. ප්‍රේමයේ නග්න බව වසා ගැනීමට අත්තික්කා කොළ අතු වලට නොහැකි බව ආදම්ට පසක් වන විට පෙරහැර ගොසිනි."

මංජුල වෙඩිවර්ධනගේ 'බත්තලංගුණ්ඩුව' නවකතාව වචනයක් වචනයක් පාසා මගේ සිත සොලවා දමයි. ඉදින්, ලියනවා නම් පිටු ගණනාවක් ලිවිය හැකි තරමට මගේ සිත දොඩමළුය. එහෙත්, ඔබේ රසවින්දනය, කුතුහලය නොසංසිඳිය යුතුව ඇත. මේ කළු සුදු අකුරු තුළ පණගැහෙන රැඩිකල් තාරුණ්‍යය ඔබත් දැකිය යුතුව ඇත.

සමහරවිට ඇන්ටනීට මෙන්ම අපටද ජීවිතයේ මග හැරුණු අර්ධය කොහේදී හෝ හමු වීමට ඉඩ ඇත. එතැන අපටත් බත්තලංගුණ්ඩුවක් දැකීමට හැකි වනු ඇත.

හුදකලාවේ හිරගෙට
එළිය වෑහේ ඉඳහිට
කදෝපැණි මිතුරාණෙනි,
මඟ හැරුණාද මගතොට

ප.ලි. බත්තලංගුණ්ඩුව එක කියවන්න කැමති කෙනෙක් ඉන්නවනම් මෙතෙන්ට යන්න. ස්තූතියි රංගි අක්කෙ මේ ගැන කිව්වට.